23 Kasım 2012 Cuma

Vezn-i Aher


vezn-i aher ; şiiri okuduğunuzda soldan sağa ve yukarıdan aşağıya aynı dizeler çıkıyor. bulmaca gibi.

yavuz sultan selim'in şah ismail'e söyleyerek kaynaklara göre ilk örneğini verdiği şiir :

sanma şâhım    /herkesi sen           /sadıkâne        /yâr olur
herkesi sen     /dost mu sandın     /belki ol          /ağyâr olur.
sadıkâne        /belki ol                /âlemde          /serdâr olur
yâr olur         /ağyâr olur           /serdâr olur     /dîldâr olur...

 ayrıca Sagopa kajmer'in gölge haramileri adlı parçasının son kısmında geçer.

sadıkâne: sadık olana yaraşır biçimde, sadıkça.
ağyâr: 'yabancılar', 'rakipler' manasına gelse de yar dışında kalan her şey manasına da geldiği olur. yâr ile ilgisi olmayan her şey ağyardır.
serdâr: kumandan.
dildâr: sevgili, maşuk.
bir örneği daha :

bir tohum saç  / yüreğine       / belki bir gün / dal olur.
yüreğine        / sevda düşer / hak aşkıyla   / tutuşur.
belki bir gün / hak aşkıyla   / bülbül bile    / lal olur.
dal olur       / tutuşur         / lal olur         / kızışır.

Yavuz Sultan Selim

2 yorum:

  1. "Bir tohum saç yüreğine" diye başlayan dörtlük Yavuz'a ait değildir, zaten aruzla yazılmamasından belli. Bu dörtlük bana aittir. 1997'de Türkiye Gazetesi Takviminde ismime yer verilmeden yayımlanmıştı, oradan yayılmış.
    AYNUR GÜNEŞTEKİN / TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÖĞRETMENİ

    YanıtlaSil